Page 420 - Geleceğin İnşası Eğitim 2002-2024
P. 420
Öğretmenler, MEB Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri (2017) ve uluslararası kuruluşlar yaş, geçmiş, yer ve farklı beceriler fark etmeksizin topluma tamamen katılma ve kültürler arası anlayış,
tarafından ortaya konulan bilişim teknolojileri standartlarını karşılamış olsalar bile eğitime teknolojiyi hoşgörü ve sorunların barışçıl çözümünü teşvik etme ifadeleri ile yer verilmiştir. Belirlenen sosyal ve
dâhil etmek ve kullanabilme açısından sınıf ortamında etkili teknoloji kullanımı noktasında istenilen ekonomik kazanımların edinilmesi eğitim sistemlerinin önemli bir odak noktasını oluşturmaktadır. Bu
düzeye ulaşılamamaktadır. Eğitimde teknolojinin etkili kullanılması, iyi düzeyde pedagojik formasyona kazanımların edinilmesi amacıyla gelecek nesillere rehberlik yapacak öğretmenlerin donanımlı olması
sahip olmayı gerektiren çok yönlü bir süreçtir (Chai vd., 2011; Kabakçı Yurdakul, 2011). Sınıf ortamında gerekmektedir. Bu kapsamda küresel anlamda UNESCO, eğitim sistemi genelinde hizmet öncesi ve
teknolojiyi kullanabilmenin, eğitim teknolojisine sahip olmakla mümkün olduğu söylenebilir (Dağhan vd., hizmet içi öğretmen eğitimine, Bilgi ve İletişim Teknolojileri (BİT) kullanımı ile ilgili rehberlik sağlayacak
2015). Ancak yapılan araştırmalarda teknolojik alt yapının iyi düzeyde olmasına rağmen sınıf ortamında bir araç olarak “Öğretmenlere Yönelik Bilgi ve İletişim Teknolojileri Yeterlilik Çerçevesini (ICT CFT)”
bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımının istenilen düzeyde gerçekleşmediği görülmektedir (Ertmer, geliştirmiştir (UNESCO, 2018).
2005). Bu sebeple eğitim ortamında teknolojinin kullanımındaki en önemli faktörün öğretmen olduğu kurumsal hedefleri desteklemeyi hedeflemektedir. BİT’in okullara ve sınıflara etkili bir şekilde dâhil
ICT CFT, eğitimde politika ve kapasite geliştirmeye yönelik güncel bir çerçeve sunarak ulusal ve
TEKNOLOJİK ALTYAPI VE TEKNOLOJİNİN EĞİTİME ENTEGRASYONU kuruluşlar öğretmenler için standartlar oluşturmuşlardır. ISTE’nin oluşturmuş olduğu standartlar, edilmesi eğitim programlarını dönüşüme uğratabilir. Bu sayede öğrencilere daha güçlü nitelikler
anlaşılmaktadır (Bayraktar, 2015).
Öğretmenlerin teknoloji alanında mesleki yeterlik gösterebilmeleri amacıyla farklı uluslararası
kazandırılabilmektedir. Bu bağlamda öğretmenlerin mesleki uygulamalarına BİT’i dâhil etmek için
ulusal eğitim teknolojileri standartları ile eğitim teknolojilerinde yaşanan değişimlerle birlikte sürekli
gerekli yetkinliklere sahip olması, öğretmen- öğrenme süreçlerinin eşit ve nitelikli olmasını sağlayabilir.
Ayrıca öğretmenler, bilgi toplumu becerileri olan eleştirel ve yenilikçi düşünme, karmaşık problem
yenilenmektedir. Bu kapsamda öğretmen yeterlikleri için ulusal eğitim teknolojisi standartlarını; öğrenen,
çözme, iş birliğinde bulunma ve sosyal-duygusal becerilerin geliştirilmesi hususunda öğrenenlere
lider, vatandaş, işbirlikçi, tasarımcı, kolaylaştırıcı, analist olarak belirlemiştir (ISTE, 2024).
Eğitimde teknoloji kullanımı ile ilgili standartları oluşturan diğer bir kuruluş, Birleşmiş Milletler Eğitim,
gelişiminde BİT’in kullanım ile öğretmenler hayat ve kariyerlerine yönelik dijital yetkinlikler dâhil olmak
Bilim ve Kültür Örgütü, (United Nations Educational, Scientific and Culturel Organization, UNESCO) rehberlik yapmak için BİT‘ten faydalanabilir. Öğretmen eğitimi ve devam eden sürekli öğretmen mesleki
üzere öğrencilerinin ilgili becerileri geliştirmelerine katkı sağlayacaklardır (UNESCO, 2008; UNESCO, 2018).
topluma fayda sağlaması için bilgi ve iletişim teknolojileri [BİT] kullanım becerilerinin artırılmasını ve
öğretmenlerin derslerine teknolojiyi entegre etmeleri için bilişim teknolojileri standartları oluşturmuştur ICT CFT’nin kazanımlarından biri olan eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanması hususunda Türkiye’de
(UNESCO, 2008). Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu (2015), ‘Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (SDG)’ eğitimde fırsat eşitliğini tehdit eden unsurlardan biri olan teknolojiye erişim ve teknoloji kullanma
418 olarak bilinen 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündem’ini kabul etmiştir. SDG’ler; evrensel olan, kararlı yeterliklerinin eksikliğinin giderilmesi amacıyla FATİH Projesi Bakanlığımızca 2010 yılında yürürlüğe 419
olan ve en önemlisi de insanlara ait olan, insanlar tarafından yapılan ve insanlar için olan bir eylem girmiştir. FATİH Projesi, okullarda teknolojik altyapıyı oluşturmanın yanı sıra öğretmen ve öğrencilerde
çerçevesini temsil etmektedir. SDG’ler, sürdürülebilir ve bilgi temelli toplumların oluşturulmasına yönelik bilgi ve iletişim teknolojisini kullanma becerilerini geliştirmek için uygulanmaktadır. Sınıflarda bilgi
yaygın küresel bir değişimin altını çizmektedir. Bu doğrultuda temel direkleri olan erişim, eşitlik ve iletişim teknolojilerinin kullanılır hale gelmesi, öğrencilerin okulda teknoloji kullanımına olanak
içerme noktasında, uluslararası toplulukları herkes için kapsayıcı ve eşit nitelikli eğitim sağlama ve hayat sağlayarak eğitimde fırsat eşitliğine katkıda bulunmuştur. Ayrıca Eğitim Bilişim Ağı (EBA) her branşta
boyu öğrenmeyi teşvik etmeye çağırmaktadır. Ayrıca SDG kapsamında ulusal yasalar ve uluslararası ve her öğrenim basamağında zengin ve yenilenen eğitim içerikleri ile eğitimde teknoloji kullanabilme
anlaşmalara uygun olarak bilgiye kamu erişimini sağlama ve temel özgürlükleri koruma sözünü yeterliklerine katkıda bulunmaktadır (Güneş, 2019).
de vermektedir. Son olarak sürdürülebilir kalkınma hedefleri, ülkeler içindeki ve ülkeler arasındaki
Öğretmenlerin meslekî gelişimlerini desteklemek amacıyla Aralık 2021›de geliştirme çalışmaları
eşitsizliklerin azaltılmasını da istemektedir (UNESCO, 2018).
başlatılan Öğretmen Bilişim Ağı (ÖBA), 24 Ocak 2022 tarihinde Millî Eğitim Bakanlığı tarafından yürürlüğe
Modern toplumlar, bilgi ve teknolojiyi günlük yaşamına her zaman aktarabilmeleri durumu üzerine geçirilmiştir. ÖBA platformunda, uygulamaya dönük meslekî gelişim çalışmalarını içeren ve öğretmenler
temellenmektedir. Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini sağlayabilmek için toplumların bazı kazanımları arası iş birliğinin artırılarak okulların gelişiminin desteklenmesini hedefleyen Meslekî Gelişim Toplulukları
elde etmeleri gerekmektedir. Bunlar bilgi ve iletişim teknolojisi becerilerine sahip, bilgi üretiminde yansıtıcı programları yer almaktadır. Ayrıca, başarıları veya nitelikli uygulamalarıyla ön plana çıkan eğitim
ve yaratıcı bir şekilde problem çözme konusunda becerikli iş gücü üretilmesini sağlama, hayatlarını etkili kurumlarının sahip olduğu tecrübe ve bilginin diğer eğitim kurumları ile paylaşılması amacına da hizmet
bir şekilde yönetebilmeleri için insanların kaynaklara erişimlerini sağlamada bilgi sahibi olma; cinsiyet, dil, etmektedir. Bu çerçevede Öğretmen-Yönetici Hareketlilik Programları oluşturulmuştur. Öğretmen