Page 261 - Geleceğin İnşası Eğitim 2002-2024
P. 261
ulaşabilmek amacıyla hem ulusal hem de uluslararası düzeyde 16 farklı proje ile pek çok faaliyet, 3.749 2024c). Türkiye’de, hayat boyu öğrenme sürecinin gelişimine ilişkin bugüne kadar yapılan çalışmalar
adet kurs programının açılması sağlanmış, 66 adet protokolün imzalanmasıyla konuya yönelik iş birlikleri ışığında, bir sonraki başlıkta, Türkiye’nin geleceğinin inşası noktasında hayat boyu öğrenmeye yönelik
artırılmıştır. Gerek merkez teşkilatta gerekse taşra teşkilatında çalışmaları hızlandırmak, teknolojide strateji ve politikalar üzerinde durulmuştur.
yaşanan dönüşüme uyum sağlamak amacıyla e-devlet üzerinden pek çok işlemin yapılabilmesine de
8. Türkiye’nin Geleceğinde Hayat Boyu Öğrenmenin İnşası
imkân tanınmış, yeni yazılımlar ile sistemlerin güçlendirilmesine yönelik çalışmalar gerçekleştirilmiştir.
Ayrıca, bilişim teknolojilerinin aktif bir şekilde kullanılmasıyla iş ve işlemlerin hızlı bir şekilde yapılabilmesi Öğrenmenin “beşikten mezara kadar” devam edeceği hedefi ile Türkiye’de yakın vadede yapılması
sağlanırken, aynı zamanda kursiyerlere sunulmakta olan eğitim ortamları da zenginleştirilmiştir (MEB, planlanan çalışmalar incelendiğinde, ilk olarak 2024-2028 yıllarını kapsayan On İkinci Kalkınma Planında
2024). hayat boyu öğrenme konusuna değinildiği görülmüştür. Buna göre planın “eğitim hedefleri” tablosunun
hayat boyu öğrenmeyle alakalı hedefleri incelendiğinde, 2023 senesinde %6.7 olan hayat boyu
Eğitimin her alanında olduğu gibi hayat boyu öğrenme alanında da uluslararası düzeyde yapılan
öğrenmeye erişim oranının 2028 senesinde %8.0’a çıkartılmasının hedeflendiği görülmektedir (Strateji
çalışmalar ve uygulamalar yakından takip edilerek gerekli düzenlemeler ve planlamalar yapılmaktadır.
HAYAT BOYU ÖĞRENME ve stratejiler göz önünde bulundurularak 2023 Performans Programı ve üst politika belgeleri ile tutarlı teknolojik gelişmeler ışığında “ikiz dönüşümün” bilincinde olan kişiler yetiştirebilmek için, başta eğitim
ve Bütçe Başkanlığı-[SBB], 2023). Plan kapsamında özellikle ulusal bir politika oluşturmak, ekonomik
Önceki bölümlerde bahsedilen uluslararası düzeyde hayat boyu öğrenme için izlenen temel özellikler
kalkınma ve istihdam piyasasında tutunabilmek, analitik ve çok yönlü düşünebilen, ayrıca günün getirdiği
bir şekilde çalışmalar yapılmaktadır. Söz konusu becerileri destekleyecek şekilde gerek yüz yüze gerek
ve ardından iş gücü piyasasının hayat boyu öğrenme yaklaşımı ile desteklenmesi önceliklendirilmiştir.
çevrim içi sunulan eğitim faaliyetleri, istihdamı ve kişisel gelişimi destekleyen bir yapıda ele alınmaktadır.
İlgili planın “eğitim” kısmında amaçlarda her bir ferdin hayat boyu öğrenme fırsatlarından eşit bir şekilde
Bu doğrultuda verilen kursların çeşitliliğinin artırılması, sertifikalandırma iş ve işlemlerinde 2015 yılında
fayda sağlayarak gerek akademik gerek mesleki gerekse sosyal anlamda çok yönlü gelişimlerinin
yürürlüğe konan Türkiye Yeterlikler Çerçevesi kıstasları gözetilerek ulusal ve uluslararası standartların
desteklenmesinin amaçlandığı ifade edilmiştir. Bu doğrultuda ise başta açık öğretim olmak üzere yetişkin
yakalanması, nitelikli iş birliklerinin artırılarak uzaktan eğitim alanındaki en güncel gelişmelerin takibiyle
eğitimi ve hayat boyu öğrenme noktasında gerekli düzenlemelerin ve iyileştirmelerin yapılması, bilgi ve
programların sunulması ve açık öğretim okulları hususunda kamuoyunda farkındalık yaratılması
becerilerin sertifikasyonu noktasında çeşitliğin artırılması, mümkün olan durumlarda hibrit öğrenme
hedeflenmektedir (MEB HBÖGM, 2024b).
olanaklarının da artırılarak bir standardizasyonun sağlanması için akreditasyon sisteminin kurulması
hedeflenmektedir.
Bahse konu bu hedeflere ulaşabilmek ve güncel durumda ihtiyaç duyulan değişiklikleri sağlamak
258 adına Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğünün iş ve işlemler için yasal düzenlemeyi sağlayan Millî Benzer şekilde, 2023-2025 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Program (T.C. SBB, 2022) dâhilinde uzaktan 259
Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Kurumları Yönetmeliği (Mevzuat Bilgi Sistemi) incelendiğinde de bu
eğitim alternatiflerinin arttırılarak bir izleme sisteminin kurulması ve bu yolla çalışmaların daha etkili bir
durumun gerekli maddelere yansıtıldığı görülmektedir. 2018 yılından bu yana günün gerektirdiği ihtiyaçlara
şekilde sürdürülmesi; 2024-2026 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Program dâhilinde ise kişilerin bilgi ve
yönelik gerçekleştirilen düzenlemelerden sonuncusu 16.10.2024 tarihinde yapılmıştır (Resmî Gazete,
becerilerinin güncel ihtiyaca göre uyumlanarak iş gücü piyasasına katılımlarının desteklenmesi için yine
2024). Buna göre gerekli iş ve işlemlerin dijital ortamlara taşınarak özellikle e-Yaygın sistemi üzerinden
sektörler arası iş birliğine destek verilmesi önerilmiştir (T.C. SBB, 2023).
kursa taleplerinin alınmasında kolaylık sağlanması, dünya genelinde örnek bir uygulama olan olgunlaşma
Konu ile ilgili Millî Eğitim Bakanlığı özelinde yapılacak çalışmalarda (MEB SGB 2024), hayat boyu
enstitülerindeki kurs programlarının ve bu programlara kabul şartlarının düzenlenip, illerin ihtiyacına göre
öğrenme programlarının niteliğinin ve bu programlara erişimin artırılması amaçlanmış, bu bağlamda;
kursların açılarak Olgunlaşma Enstitüleri Danışma Kurulu’nun kurulması, yaygın eğitim faaliyetlerinin
konu ile ilgili farkındalığın arttırılmasının önemi; bireysel, toplumsal ve istihdam odaklı yaklaşımla gerekli
rehber danışmanlığında sürdürülmesi ve özel eğitime ihtiyaç duyan öğrencilerin ailelerin ve çocuklarının
eğitsel ve öğretimsel faaliyetlerin düzenlenmesi, uluslararasılaşmanın sağlanması ile göç, afet ve olası kriz
eğitimi için de kurs desteğinin sağlanmasına yönelik düzenlemeler yapılmıştır (MEB, 2024).
durumlarında da koordineli bir şekilde gerekli iş ve işlemlerin gerçekleştirilmesi için hazırlıkların yapılması
Yapılan en son değişiklik ise 22.10.2024 tarihindeki Açık Öğretim Kurumları Yönetmeliğinde yapılan önceliklendirilmiştir. Ayrıca iş gücü piyasası için arz-talep dengesini sağlamak üzere, hayat boyu öğrenme
düzenlemeler kapsamında gerçekleşmiştir. Buna göre sözü edilen kurumlara yeni kayıtlarda, örgün stratejileri göz önünde bulundurularak mesleki eğitimin desteklenmesi, kursların düzenlenmesi, gerekli iş
eğitim kurumlarından geçişlerde ve yine kurumlardan örgün eğitime geçişlerde kolaylık sağlanması, birliği ve protokollerin yapılması ve yetişkin nüfusuna da hayat boyu öğrenme imkânlarının kamu kurum
ücret muafiyeti ile disiplin ve başarı değerlendirmesi hususunda düzenlemeler yapılmıştır (MEB HBÖGM, ve kuruluşlarının faaliyetlerinde yer verilerek desteklenmesi hususlarına değinilmiştir. Bu amaçla projelerin,
Halk Eğitimi Merkezleri Bilişim Ağı (HEMBA) kapsamındaki içeriklerin artırılması amaçlanmaktadır.