Page 117 - Geleceğin İnşası Eğitim 2002-2024
P. 117
alan Amaç ve Hedefler kısmında eğitimin demokratikleşmesi, eğitime katılım ve eğitimde fırsat eşitliği planlanan programlar için ön hazırlık niteliği taşıyan danışma organı olarak tanımlanmaktadır
kavramlarıyla ilgili amaç ve hedefler ise şu şekilde listelenebilir: (Kandemir, 2022). Şûraların Millî Eğitim Bakanlığı’nın en yüksek danışma kurulu olduğu söylenebilir.
Şûralar yasal tanımı gereği, Türkiye’de eğitim sistemini geliştirmek ve eğitimin niteliğini yükseltmek
> Amaç 1: Temel eğitimde fırsat eşitliği ve eğitime erişimin sağlandığı, öğretim süreçleri ve eğitim
için eğitim ve öğretim ile ilgili konuları incelemekten ve öneri niteliğinde kararlar almaktan sorumludur
ortamlarının etkin kullanıldığı bir ekosistem inşa ederek öğrencileri çağın gerektirdiği evrensel
EĞİTİME KATILIM VE EĞİTİMDE FIRSAT EŞİTLİĞİ
(ERG, 2010). Şûralarda eğitim ve öğretimle ilgili konularda görüşmeler yapılarak tavsiye niteliğinde
yeterliliklere sahip, millî ve manevi değerleri benimsemiş sağlıklı ve mutlu bireyler olarak
kararlar alınmaktadır. Millî eğitimde yapılan düzenlemelerin genellikle şûralarda ele alındığı ve tartışıldığı
yetiştirmek
görülmektedir. Şûraların eğitim konusunun en üst düzeyde tartışıldığı ve ele alındığı bilimsel niteliğe
> Hedef 1.1: Temel eğitimde fırsat eşitliğini sağlayarak eğitime erişimi artırmaya yönelik
EĞİTİMİN DEMOKRATİKLEŞMESİ,
sahip olduğu görülmektedir. Şûralar, 08.09.1995 tarihli ve 22398 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan
iyileştirmeler hayata geçirilecektir.
“Millî Eğitim Şûrası Yönetmeliği” ne (bu yönetmelik 08.07.2014 tarihli ve 29054 sayılı Resmî Gazetede
> Amaç 4: Farklılıkları dikkate alan bir özel eğitim ve rehberlik anlayışıyla öğrencilerin, eğitim ve yayımlanan “Millî Eğitim Şûrası Yönetmeliğinin” 21. maddesi gereği yürürlükten kaldırılmıştır) göre dört
yaşam süreçlerindeki potansiyellerini en üst düzeye çıkaracak ve özel gereksinimli bireylerin yılda bir toplanması gerekmektedir. Ancak bu süre her zaman uygulanmamıştır. 1962’den 1970’e kadar
toplumla bütünleşmelerini sağlayacak bilgi ve beceriler ile ilgi ve yetenekleri doğrultusunda ve 1999’dan 2006’ya kadar şûra toplanmamıştır. (ERG, 2010). 2006’dan bu yana ise her dört yılda bir
gelişimlerini destekleyecek fiziki, beşerî ve teknolojik imkânları artırmak. toplanmıştır. Bu durum eğitimin paydaşlarıyla danışma sürecinin algısı ve istikrarı için olumlu bir gelişme
> Amaç 5: Türkiye Yüzyılı inşasında millî, manevi ve kültürel değerlerini özümsemiş; çağın olarak değerlendirilebilir.
gereklerine uygun bilgi, beceri, tutum ve davranışlar ile demokratik anlayışa ve millî şuura sahip Eğitimin demokratikleşmesi, eğitime katılım ve eğitimde fırsat eşitliği bakımından Millî Eğitim
şahsiyetli ve üretken öğrenciler yetiştirmek ifadeleri yer almaktadır. Bakanlığı tarafından 2006 yılında gerçekleştirilen 17. Millî Eğitim Şûrası’nda tüm grupların eğitime
erişiminin sağlanması, katılımcı yönetim, şeffaflık, fırsat eşitliği ve hesap verilebilirlik konularında kararlar
2002-2024 yılları arasında Millî Eğitim Bakanlığı üst politika belgesi olan stratejik planlarda da eğitimin
olduğu görülmektedir (17. MEB Şûrası, 2006). 2010 yılında gerçekleştirilen 18. Millî Eğitim Şûrasında
demokratikleşmesi, eğitime katılım ve eğitimde fırsat eşitliği kavramlarına yönelik hedef ve amaçlar yer
da eğitimin demokratikleşmesi, eğitimde fırsat eşitliği ve eğitime katılım başlıklarına yönelik önemli
almaktadır. Bu kapsamda özellikle eğitimde erişimin ve fırsat eşitliğinin güçlendirilmesi hedeflenmiştir.
öneriler olduğu görülmektedir (18. MEB Şûrası, 2010). Bu öneriler, eğitimin toplumun tüm kesimlerine
Ortaöğretim Genel Müdürlüğünce YKS’ye hazırlanan öğrencilere yönelik yardımcı kaynaklar ulaşmasının sağlanmasını, eğitimde adil ve eşit fırsatların yaratılmasını ve eğitim sürecine katılımın
114 hazırlanmaktadır. 2022-2023 ve 2023-2024 eğitim öğretim yıllarında ortaöğretim kurumlarında artırılmasını hedeflemektedir (TTKB, 2024). Bu amaçla, 18. Millî Eğitim Şûrası’nda alınan kararlarda okul 115
öğrenim gören öğrencilere bu yardımcı kaynaklar basılı olarak dağıtılmıştır. 3 Adım Soru Bankası öncesi eğitimin yaygınlaştırılması, taşımalı eğitim, kız çocuklarının eğitime katılımı, okul yönetiminde
yardımcı kaynağı ile YKS’ye hazırlanan öğrenciler sınav derslerine yönelik hazırlıklarını zengin ve farklı katılımcılık ve dijital eğitime erişimin artırılması gibi önerilerin öne çıktığı görülmektedir. 2014 yılında
soru tipleri desteklemektedirler. 3 Adım Denemeler yardımcı kaynağı sayesinde öğrenciler gerçeğe yakın gerçekleştirilen 19. Millî Eğitim Şûrası’nın da 18. Millî Eğitim Şûrası’nın üzerine inşa edilmiş olduğu fakat
denemelerle kendilerini test ederek, eksiklerini görme ve yol haritalarını yeniden şekillendirebilmektedir. birtakım yeni önceliklerle farklılaştığı görülmektedir. 19. Millî Eğitim Şûrası’nda fırsat eşitliğine yönelik
Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testleri sayesinde öğrenciler hem sınava hazırlık sürecini başka vurgunun, dezavantajlı grupların ve engelli bireylerin eğitime katılımlarının daha fazla desteklenmesi
kaynaklara ihtiyaç duymadan sürdürebilmekte hem de okul derslerini bu yardımcı kaynaklar sayesinde üzerine yoğunlaşmış olduğu görülmektedir (19. MEB Şûrası, 2014). Eğitimin demokratikleşmesi
pekiştirebilmektedirler. konusunda, daha katılımcı bir müfredat anlayışı ve öğrenci merkezli seçenekler sunulması hedeflenirken;
eğitime katılım ve eğitimde fırsat eşitliği konularında teknolojinin ve dijitalleşmenin katkısının artırılması,
3. Eğitimin Demokratikleşmesi, Eğitime Katılım ve Eğitimde Fırsat Eşitliğinin Millî
engelli bireyler için okul binalarının erişilebilirliği gibi daha somut erişim önlemlerinin alınması gibi güncel
Eğitim Şûralarındaki Yeri ve Gelişimi (2002-2024)
yaklaşımlar benimsenmiştir. Bu, eğitimde daha kapsayıcı ve modern bir yapının oluşturulması açısından
Millî eğitiminin önemli politika belirleyicileri arasında yer alan şûralar; bilim ve bürokrasi dünyasından önemli bir adımı ifade etmektedir. 19. Millî Eğitim Şûrası’nda eğitime katılım konusuna daha geniş bir
önemli kişilerin katılmasıyla devletin eğitim politikalarını toplumun ve çağın ihtiyaçlarına göre planlayarak açıdan bakılmıştır. Dijitalleşmenin ve teknolojiye erişimin artırılması ile eğitime katılımın desteklenmesi
kurguladığı, farklı paydaşların bir araya gelerek eğitim sistemine yön verdiği, gelecekte hazırlanması gerektiği ifade edilmiştir (TTKB, 2019). Teknolojik altyapının güçlendirilerek tüm öğrencilere dijital