Page 115 - Geleceğin İnşası Eğitim 2002-2024
P. 115

Eğitim  ve  öğretim  içeriklerinin  elektronik  ortamda  sunulması  öğrencilerin  bilgiye  erişimini   ve  gelişmeler  her  alanda  olduğu  gibi  eğitim  kurumlarını  da  etkilemektedir.  Bu  değişimler  eğitim
 kolaylaştırarak  öğrencilere  etkin  bir  öğrenme  sağlamaktadır.  Bu  da  eğitimde  fırsat  eşitliğinin   kurumlarının amaç, hedef, yapı ve ilkelerinin uzun dönemde çevreye uyumda güçlüklerle karşılaşmasına

 sağlanmasına  katkı  sağlamıştır.  Çevrim  içi  ve  etkileşimli  sosyal  bir  platform  olan  EBA;  zengin  ve   ve geçerliliğini yitirmesine yol açmaktadır. Rekabete dayalı küresel dünyada varoluşlarının devamlılığını
 eğitici  içerik  sunmak,  bilişim  kültürünü  yaygınlaştırmak,  içerik  taleplerine  yanıt  vermek,  bilgiyi   tehdit  eden  bu  süreç,  eğitim  kurumlarını  planlı  hareket  etmeye  ve  önlem  almaya  zorlamaktadır
 EĞİTİME KATILIM VE EĞİTİMDE FIRSAT EŞİTLİĞİ
 kullanmak  ve  yapılandırmak,  farklı  öğrenme  stillerine  sahip  bireylere  hitap  etmek  ve  teknolojiyi  bir   (Memduhoğlu ve Uçar, 2012). Ülkemizde 24/12/2003 tarihli T.C Resmî Gazetede, yayınlanarak yürürlüğe
 araç olarak kullanmak amacıyla tasarlanmıştır (MEB, 2016).  Altyapı, içerik, öğrenci merkezli öğrenme,   giren 5018 Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu gereğince tüm kurumlarda stratejik plan hazırlama

 öğretmen eğitimi gibi temel bileşenlerin bir araya gelmesi, sürecin başarılı şekilde yürütülmesine katkı   zorunluluğu  getirilmiştir.  5018  sayılı  Kanun’da  stratejik  plan,  “kamu  idarelerinin  orta  ve  uzun  vadeli
 EĞİTİMİN DEMOKRATİKLEŞMESİ,
 sağlamaktadır.  Bu  bileşenlerin  birbirleriyle  uyumlu  hale  getirilmesi,  bütün  öğrencilerin  daha  etkili  bir   amaçlarını, temel ilke ve politikalarını, hedef ve önceliklerini, performans ölçütlerini, bunlara ulaşmak
 şekilde öğretim süreçlerine dahil edilebilmesine yani eğitime katılımın ve fırsat eşitliğinin gelişmesine   için izlenecek yöntemler ile kaynak dağılımlarını içeren plan” olarak tanımlanmıştır (Resmî Gazete, 2003).
 olanak tanımaktadır (Bozkurt vd., 2021).  Stratejik plan, kurumun ne olduğunu ne yaptığını ve niçin yaptığını şekillendirerek kuruma yol gösteren

            temel  faaliyetlerin  ve  kararların  üretilmesi  için  disipline  edilmiş  çalışmaları  ifade  etmektedir  (Bryson,
 Millî  Eğitim  Bakanlığının,  2012  yılı  içinde  eğitimin  demokratikleşmesi,  eğitime  katılım  ve  eğitimde
            1995).  Bu  tanımdan  hareketle  Millî  Eğitim  Bakanlığının  2002-2024  yılları  arasında  hazırlamış  olduğu
 fırsat  eşitliği  kavramlarının  önündeki  engelleri  kaldırarak,  bu  kavramların  eğitim  sürecinde  daha
            stratejik  planlarda  eğitimin  demokratikleşmesi,  eğitime  katılım  ve  eğitimde  fırsat  eşitliği  kavramları
 bilinir  olması  için  birçok  düzenleme  yaptığı  görülmektedir.  Ancak  durum  bununla  sınırlı  kalmamıştır.
            ile ilgili amaçlarını, temel ilke ve politikalarını, hedef ve önceliklerini, performans ölçütlerini ve bunlara
 2018  yılında  yayımlanan  “2023  Eğitim  Vizyonu  Belgesi”,  ile  de  eğitimin  demokratikleşmesi,  fırsat
            ulaşmak için izlenecek yöntemleri incelemek yerinde olacaktır. Millî Eğitim Bakanlığı, 2002-2024 yılları
 eşitliği  ve  eğitime  katılım  açısından  önemli  hedefler  ortaya  konmuştur.  Bu  belge,  tüm  öğrencilerin
            arasında beş adet stratejik plan hazırlamıştır. Bu planlar ve içerikleri şu şekilde sıralanabilir:
 nitelikli  eğitime  erişiminin  sağlamasını,  sosyal  ve  ekonomik  farklılıkların  eğitimde  yarattığı  olumsuz
                   >
 etkilerin azaltılmasını ve demokratik, katılımcı eğitim ortamı oluşturmak için farklı politika önerilerini   2005-2010 Stratejik Planı: Eğitim sisteminin iyileştirilmesi ve Avrupa Birliği›ne uyum sürecine
 içermektedir.  Eğitimde  farklılıklara  saygının  artırılması  ve  okul  ortamlarında  daha  kapsayıcı  bir  yapı   katkı sağlamak amacıyla hazırlanan ilk stratejik plandır (MEB, 2010).
 oluşturulması bu hedefler arasında yer almaktadır (MEB, 2018). 2023 Vizyon Belgesi, eğitimde eşitliği ve     >  2010-2014  Stratejik  Planı:  Eğitimde  kaliteyi  artırmak,  fırsat  eşitliği  sağlamak  ve  öğretmen
 kapsayıcılığı artırmayı, her bireyin kendi ihtiyaçları doğrultusunda eğitim alabilmesini amaçlamaktadır.   niteliğini geliştirmek üzerine yoğunlaşmaktadır (SGB, 2009).

 2023  Vizyon  Belgesinde  öğretim  programlarının  esnekleştirilerek  öğrenci  merkezli  yaklaşımların
                   >  2015-2019 Stratejik Planı: Eğitime erişim, katılım ve fırsat eşitliği konularına vurgu yapmakta,
 112                                                                                                       113
 benimsenmesi eğitimin demokratikleşmesi için önemli bir adım olarak görülebilir. Ayrıca, öğretmenlerin
                   çağdaş ve yenilikçi eğitim uygulamalarını hedeflemektedir (SGB, 2015)
 mesleki gelişim programlarına daha fazla erişimi sağlanarak eğitimde fırsat eşitliğine katkı sunulmuştur.
                   >  2020-2024  Stratejik  Planı:  Eğitimde  demokratikleşme,  eşitlik,  nitelikli  eğitim  ve  dijitalleşme
 2023 Eğitim Vizyonunda, eğitime katılımın artırılması amacıyla dezavantajlı gruplar için daha kapsayıcı
                   süreçlerini kapsamaktadır (SGB, 2019).
 eğitim politikaları benimsenmiştir. Bu politikalar, farklı sosyoekonomik ve kültürel arka planlara sahip
 öğrencilerin  eğitim  olanaklarından  eşit  oranda  faydalanmalarını  sağlamaya  yöneliktir.  Bunun  dışında,     >  2024-2028  Stratejik  Planı:  Eğitimde  sürdürülebilir  gelişme,  eşitlik  ve  dijitalleşme  hedeflerine
 erken  çocukluk  eğitimine  erişim  oranının  artırılması  ve  her  çocuğun  nitelikli  eğitime  ulaşması  temel   odaklanarak güncel eğitim ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik hedefler içermektedir (SGB, 2024).
 hedefler arasında gösterilmektedir. Vizyon belgesinin, eğitimde fırsat eşitliği için hem bölgesel farklılıkları
               5018  sayılı  Kanun  gereği,  Millî  Eğitim  Bakanlığının  orta  ve  uzun  vadeli  amaçlarını,  temel  ilke  ve
 azaltmayı  hem  de  eğitime  erişimi  engelleyen  faktörleri  ortadan  kaldırmayı  amaçlayan  projeleri  de
            politikalarını,  hedef  ve  önceliklerini,  performans  ölçütlerini,  bunlara  ulaşmak  için  izlenecek  yöntemler
 içermekte olduğu görülmektedir (Arkan ve Kaya, 2018; Hamarat ve Arkan, 2018; Köksal, 2019; Ertürk,
            ile  kaynak  dağılımlarının  yer  aldığı  stratejik  planlarında  eğitimin  demokratikleşmesi,  eğitime  katılım
 2020).
            ve  eğitimde  fırsat  eşitliği  kavramlarının  temel  hedefler  olarak  yer  aldığı  görülmektedir.  Millî  Eğitim

 Millî  Eğitim  Bakanlığı,  2002-2024  yılları  arasında  eğitimin  demokratikleşmesi,  eğitime  katılım  ve   Bakanlığının önümüzdeki dört yılın amaç, hedef ve temel politikalarını içeren MEB 2024-2028 Stratejik
 eğitimde  fırsat  eşitliği  kavramları  ile  ilgili  birçok  yasal  düzenleme  ve  projeleri  hayata  geçirmiştir.  Bu   Planı “Geleceğe Bakış” bölümünde fırsat eşitliği ve katılımcılık kavramlarının temel değerler arasında yer
 bağlamda birçok gelişmenin kaynağında stratejik planların olduğu söylenebilir. Yaşanan hızlı değişim   aldığı görülmektedir. Millî Eğitim Bakanlığı 2024-2028 Stratejik Planı “Geleceğe Bakış” bölümünde yer
   110   111   112   113   114   115   116   117   118   119   120