Page 390 - Geleceğin İnşası Eğitim 2002-2024

düzeylerine, ilgi, istek ve istidatlarına yönelik faaliyetlere yönlendirilerek en az bir spor veya sanat doğal çevrenin korunup geliştirilmesine, dezavantajlı bireylerin topluma entegrasyonuna kadar uzanan
dalında kendilerini geliştirmeleri; bu faaliyetlerin ders dışı saatlerde ihtiyaç halinde ise ders saatlerinde geniş bir seçkide sunulmaktadır (MEB TEGM, 2019). Bu sistemde etkinlikler; merkezî, okul ve okul dışı

uygulanmasını kapsamaktadır (T.C. Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi, 2017). Toplumsal değişim bireysel etkinlikler şeklinde sınıflandırılmıştır. Okul etkinlikleri; öğrencilerin okulda kulüpler aracılığıyla
ve dönüşüm kapsamında günün ihtiyaçlarına göre 2000’li yılların başından bugüne dek yönetmelikler gerçekleştirdikleri, onlara danışmanlık eden en az bir öğretmen tarafından yürütülen etkinliklerdir.
çerçevesinde yaşanan çeşitli değişiklikler ve güncellemeler de yaşanmıştır. Yıllara göre yapılan Merkezî etkinlikler; Bakanlık, taşra veya merkez teşkilatının sorumluluğunda tasarlanmış bir proje veya
değişiklikler şu şekilde sıralanmaktadır: protokol çerçevesinde yürütülen, izne tabi ve okul müdürlüğü tarafından görevlendirilen öğretmen
PROJELER İLE BİLİMSEL, SOSYAL,
sorumluluğunda yürütülen etkinliklerdir. Okul dışı sosyal etkinlikler ise sınıf/şube rehber öğretmeni
KÜLTÜREL, SANATSAL FAALİYETLER
Millî Eğitim Bakanlığı İlköğretim ve Orta Öğretim Kurumları Sosyal Etkinlikler Yönetmeliği, 13.01.2005
tarafından Bakanlıkça uygun görülen Gençlik ve Spor Bakanlığı, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler
tarihli ve 25699 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş, 2017 yılında yürürlükten kaldırılmıştır.
Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile belediyeler, sivil toplum kuruluşları
ve üniversitelerde, velilerinin izin onayı alınarak öğrencilerin ilgi alanlarına göre okuldan farklı bir ortamda
2018 yılında yapılan değişiklikle, örgün eğitim kurumlarının yanına hayat boyu öğrenme kurumları
gerçekleştirilen etkinliklerdir (MEB TEGM, 2024b). Yapılacak bu çalışmaların takibinde etkinlik düzeyi ve
eklenmiştir. Üniversiteler ile kurum ve kuruluşlar işe dâhil edilmiş ve sosyal etkinlik kurulunun bir eğitim
temsil düzeyi kategorileri ile öğrencilerin performansları bu sistem üzerinden (sosyal etkinliğe katılanlar,
öğretim yılında yapacağı iş ve işlemlerin eylül ayında planlanması kararlaştırılmıştır. Başarı belgeleri,
ürün ortaya koyanlar, performans gösterenler ve derece alanlar olarak) değerlendirilerek sene sonunda
sosyal etkinlik modülü, toplum hizmeti ile ilgili gelir gider esaslarına ve belirli gün ve haftalar, ulusal ve
öğrencilere karneleri ile “Sosyal Etkinlik Belgesi” verilmektedir (MEB, 2019).
resmî bayramlarla ilgili hususlara değinilmiştir.

Sosyal Etkinlik Dersi
2019 yılında yapılan değişiklikle, amaç ve kapsam genişletilerek esaslar düzenlenmiş; millî, manevi
ve kültürel değerleri canlı tutarak gelecek nesillere aktarmak için bahse konu sosyal, kültürel alanlarda Eğitim programlarında etkinlik odaklı bir anlayış geliştirilerek bilgi ve becerilerin dengelendiği,
çalışmaların yapılabileceğine, okul dışı öğrenme ortamlarının kapsamı detaylandırılarak öğrencilerin öğrencinin bireysel deneyimlerinin ve farklılıklarının dikkate alındığı, çevresiyle etkileşim kurmasına
okul içinde ve dışında çalışmalarının çevrim içi olarak izlendiği e-portfolyo sistemine yer verileceğine imkân tanıyan bir yaklaşım benimsemesi, sadece hazır bilgileri almak yerine araştırma yaparak,

değinilmiştir (MEB OGM, 2019). sorgulayarak, tartışarak ve uygulayarak bilgiye ulaşmanın çeşitli yöntem ve tekniklerini öğrenmesi
istenmektedir. Bu amaçla 2019 yılında yapılandırmacı yaklaşım temelinde öğrencilerin ilgi, yetenek ve
8. Mevcut Uygulamalar
becerileri göz önünde bulundurulmuş; yaşadığı toplumu anlaması, farklı toplulukları bilimsel bir bakış
388 389
Bahse konu etkinliklerin uygulanmasına yönelik usul ve esaslar çerçevesinde yapılacak iş ve işlemlerin açısıyla değerlendirmesi ve sosyolojik düşünme yetisini geliştirmesi hedeflenmiş, bu çerçevede Sosyal
belirlenmesi ile Millî Eğitim Bakanlığı kapsamında yer alan genel müdürlükler bünyesinde yapılan mevcut Etkinlik Dersi Öğretim Programı onaylanarak uygulamaya konulmuştur. “Sosyal Duyarlılık, Çevre ve
çalışmalarına ve izleme faaliyetlerine aşağıda yer verilmiştir. Doğa ile Kültür ve Sanat” başlıklarında üç öğrenme ana başlığından oluşan program öğrencilerin empati
ve iletişim becerileri ile topluma karşı olumlu tutum geliştirmelerini, kültürel ve sanatsal farkındalıklarını
Sosyal Etkinlik Modülü
desteklemeyi amaçlamaktadır. Teorik ve uygulamalı olarak seçmeli ders şeklinde bir ders yılı boyunca
Öğrencilerin okullarda millî, manevî ve insanî değerlerini geliştirmek amacıyla bilimsel, kültürel, verilen bu dersin, tercihen dokuzuncu sınıfta alınması, ders içi ve ders dışı çalışmaların (proje, ödev vb.)
sanatsal, sportif etkinlikler ve toplum hizmeti çalışmalarının uygulama sürecinde yapılan tüm iş ve yardımıyla yürütülmesi ve öğrencilerin ortaya koydukları performanslarını, ürünlerle desteklemesi
işlemlerin izlenerek bilgilerin kayıtlı tutulması amacıyla e-Okul sistemine entegre edilmiş bir sistem beklenmektedir (MEB OGM, 2019). Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Genel Müdürlüğü (2021)

hazırlanmıştır. Buna göre bilimsel etkinlikler; bilim olimpiyatları, bilim fuarları, bilimsel proje yarışmaları tarafından bu derse yönelik hazırlanan çalışmada da belirtildiği üzere hedeflenen etkinlik temelli bir
ve patent sahibi olmaya; kültürel etkinlikler müze, ören yeri, tarihi mekân, meslekî alana yönelik program çerçevesinde araştıran, problemler karşısında yaratıcı çözümler bulabilen bireylerin topluma
gezilere, el sanatları, gösteri sanatları, doğa ve evrenle ilgili bilgi ve uygulamalara; sanatsal etkinlikler kazandırılması esas alınmaktadır.
geleneksel Türk sanatlarından müzik aletlerine, edebi türlerden görsel sanatlara; sportif etkinlikler

atletizmden biniciliğe, kızaktan eskrime; toplum hizmeti ise toplumsal bilinci geliştirmeden tarihî ve