Page 308 - Geleceğin İnşası Eğitim 2002-2024
P. 308
AFET VE KRİZ DÖNEMLERİNDE EĞİTİM ÇALIŞMALARI
Tablo 1. Pandemi Dönemi Eğitim Bilişim Ağı İstatistikleri teknolojik yeterliliklerini artırmaları zorunlu hale gelmiştir (Şensin ve du Merac, 2020). Özellikle çevrim içi
içerik tasarımı, sanal sınıf yönetimi ve öğrenci etkileşimini artıracak stratejiler konusunda yeni beceriler
Kategori İstatistik
edinmeleri önem kazanmıştır (Seufert et al., 2022; McGarr, 2021). Öğrenciler açısından ise uzaktan eğitim,
EBA Web Sitesi Tıklama Sayısı 3,5 milyar
kendi öğrenme süreçlerini yönetme sorumluluğunu üstlenmeleri gereken farklı bir deneyim olmuştur.
EBA Web Sitesi Dünya Sıralaması En çok ziyaret edilen 3. eğitim sitesi
Çevrim içi öğrenme ortamlarında başarılı olabilmek için öğrencilerin yüksek düzeyde öz-disiplin,
EBA Web Sitesi Türkiye Sıralaması En çok ziyaret edilen 10. web sitesi
motivasyon ve zaman yönetimi becerilerine sahip olmaları gerekmektedir.
EBA Mobil Uygulama Android İndirme Sayısı 16 milyon 700 bin
EBA Mobil Uygulama IOS İndirme Sayısı 1 milyon 800 bin
Pandemi süreci öğrencilerin eğitim fırsatlarına erişiminde bazı zorluklar yaratmıştır. Özellikle dijital
EBA Öğrenci Kullanıcı Sayısı 8 milyon
erişim eksiklikleri, uzaktan eğitim süreçlerine katılımı etkilemiş ve fırsat eşitliği üzerinde olumsuz bir etki
EBA Öğretmen Kullanıcı Sayısı 1 milyon
bırakmıştır. Bu durum, teknolojik altyapıya sahip olmayan öğrencilerin geri kalmasına ve sosyoekonomik
TRT EBA TV Yayın Süresi (23 Mart- 9 Haziran 2020) 2 bin 516 saat
farklılıkların artmasına neden olmuştur. Ayrıca uzaktan eğitim sürecinin sosyal etkileşimleri sınırlaması,
TRT EBA TV Öğrenci Kullanıcı Sayısı 7 milyon 383 bin 213 öğrenci
öğrencilerin yalnızlık ve motivasyon kaybı gibi psikolojik zorluklarla karşılaşmalarına yol açmıştır (Can
TRT EBA TV Öğretmen Kullanıcı Sayısı 1 milyon 30 bin 516
& Köroğlu, 2020; Kılıç, 2021; Ülger, 2021). Bu zorluklar, eğitimin teknik boyutlarının yanı sıra duygusal
Kaynak: MEB, 2020d
ve sosyal boyutlarının da önemini vurgulamaktadır. Eğitim sistemlerinin kriz dönemlerine hazırlıklı
olabilmesi için teknolojik çözümler kadar öğrencilerin psikososyal ihtiyaçlarını dikkate alan bütüncül
Türkiye’de MEB tarafından 2020 yılında başlayan pandemi nedeniyle başlatılan uzaktan eğitim
yaklaşımlar geliştirilmesi gerektiği anlaşılmaktadır. Eğitimde karşılaşılan eşitsizlikleri gidermek ve
programının sonuçlarının oldukça olumlu ve etkili olduğu anlaşılmaktadır. MEB tarafından hizmete açılan
uzaktan eğitim sürecini daha kapsayıcı hale getirmek için çeşitli önlemler alınmıştır. Bu kapsamda,
Eğitim Bilişim Ağı (EBA) web sitesi, toplamda 3,5 milyar tıklama sayısına ulaşmıştır. EBA, Türkiye’de en çok
Türkiye’de MEB tarafından EBA Destek Noktaları oluşturulmuştur. Bu noktalar, evinde bilgisayar
ziyaret edilen onuncu web sitesi olurken dünyada en çok ziyaret edilen popüler eğitim siteleri arasında
ve internet erişimi olmayan öğrencilerin Eğitim Bilişim Ağı (EBA) platformuna erişimini sağlamak
üçüncü sırada yer almıştır. EBA Mobil uygulaması da oldukça yaygın olarak kullanılmış olup Android
amacıyla okul ve kurumlarda kurulan alanlardır. EBA Destek Noktaları, öğrencilerin uzaktan eğitim
cihazlar için 16 milyon 700 bin, IOS cihazlar için ise 1 milyon 800 bin kez indirme sayısına ulaşmıştır. Ayrıca
süreçlerine katılımını artırarak eğitimde fırsat eşitliğini sağlamak için önemli bir adım olmuştur. Ayrıca
EBA’yı etkin bir şekilde kullanan öğrenci sayısı 8 milyonu aşarken siteye 1 milyonun üzerinde öğretmen
EBA Akademik Destek programı sayesinde öğrencilerin kişiselleştirilmiş eğitim materyallerine erişimi
de senkron ve asenkron olarak aktif katılım sağlamıştır. Bu veriler, pandemi döneminde öğrencilerin
306 307
sağlanarak öğrenme süreçleri desteklenmiştir (Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü, 2020).
ve eğitimcilerin teknolojiye olan yoğun ilgilerini yansıtmaktadır (MEB, 2020d). Türkiye’de pandemi
döneminde uzaktan eğitim faaliyetlerinin yürütülmesi sanal sınıflar üzerinden sağlanmıştır.
Millî Eğitim Bakanlığı, teknolojik eşitsizliklerle mücadele etmek amacıyla çeşitli stratejiler geliştirmiştir.
Bu stratejiler arasında yer alan Bireysel Öğrenme Platformu (MEBİ) ve Eğitimde Bilgi ve İletişim
Eğitimde Dijital Dönüşüm ve Psikososyal Etkileri
Teknolojileri Kursu gibi uygulamalar, öğretmenlerin ve öğrencilerin teknolojik becerilerini artırmayı
COVID-19 salgınıyla birlikte eğitim sistemleri büyük ölçüde yüz yüze eğitimi bırakıp uzaktan eğitime
hedeflemektedir. MEBİ (Millî Eğitim Bakanlığı Bireysel Öğrenme Platformu), lise öğrencileri için yapay
geçiş yapmak zorunda kalmıştır. Bu ani değişim hem öğretmenler hem de öğrenciler için önemli bir
zekâ destekli bir eğitim platformu olarak 2024 yılında kullanıma sunulmuştur. Platformu Millî Eğitim
dönüşüm sürecini tetiklemiştir (du Merac, Sensin, & Livi, 2022). Öğretmenler, geleneksel sınıf ortamının
Bakanlığına bağlı okullarda öğrenim gören öğrenciler, mezun öğrenciler, öğretmenler ve veliler EBA,
sunduğu doğrudan etkileşim ve gözlem olanaklarından uzaklaşarak dijital platformlarda yeni bir
e-Devlet veya MEBBİS şifreleri ile giriş yaparak ücretsiz bir şekilde kullanabilirler. Platformun temel
eğitim deneyimi sunmak durumunda kalmışlardır. Türkiye’de, öğretmenlerin büyük bir kısmı MEB
amacı, öğrencilere YKS’ye [Yükseköğretim Kurumları Sınavı] hazırlık sürecinde destek olmak ve bireysel
tarafından sağlanan EBA sanal sınıf platformunu kullanarak öğrencilerine ulaşmaktadır. Atış’ın (2022)
öğrenme imkânı sağlamaktır. MEBİ, yapay zekâ desteğiyle öğrencilerin öğrenme süreçlerini takip
araştırmasından elde edilen bulgulara göre EBA, öğretmenler tarafından yaygın şekilde tercih edilen ve
ederek geri bildirimler sunmakta ve çalışma planlarını yeniden şekillendirmelerine yardımcı olmaktadır.
işlevselliği kabul gören bir araç olarak öne çıkmaktadır. Benzeri çevrim içi öğrenme ortamlarının etkili
Platform; konu anlatım videoları, konu özetleri, videolu çözümler, deneme sınavları ve kişisel rehberlik
bir şekilde yönetilebilmesi için öğretmenlerin pedagojik yaklaşımlarını yeniden gözden geçirmeleri ve
gibi modüllerle öğrencilerin eğitimlerine katkı sağlamaktadır. Platformun yapay zekâ destekli sanal