Page 408 - Geleceğin İnşası Eğitim 2002-2024
P. 408
kılarak eğitimde teknoloji kullanımının eğitimin bir parçası hâline gelmesine neden olmuştur (UNESCO, 2016). FATİH Projesi, Türkiye’nin 2023 Vizyonu ve e-Dönüşüm Türkiye Projesi kapsamında geliştirilmiş
2023). Bu doğrultuda Türkiye’de de çeşitli alanlarda bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımına yönelik olup ülkenin bilgi toplumu olma sürecindeki eylemlerini tanımlayan Bilgi Toplumu Strateji Belgeleri,
projeler hayata geçirilmiştir. Millî Eğitim Bakanlığı, bilgi toplumunun gerektirdiği insan kaynaklarını Kalkınma Planları, Millî Eğitim Bakanlığı Stratejik Planları ve Bilişim Teknolojileri Politika Raporlarına
yetiştirmek amacıyla eğitim alanında önemli adımlar atmıştır. Temel Eğitim ve Ortaöğretim Projeleri dayandırılarak hazırlanmıştır. Proje kapsamında geliştirilen sistem, sınıf yönetimi aracılığıyla öğretmen-
kapsamında, ilköğretim ve ortaöğretim okullarının çağdaş bilgi ve iletişim teknolojileriyle donatılması öğrenci ile etkileşimli tahta-tablet arasındaki etkileşimi sağlamakta; bilgi edinme ve öğrenme süreçlerini
hedeflenmiştir. Millî Eğitim Bakanlığı, Projeler Koordinasyon Merkezi Başkanlığı web sayfasına göre daha verimli hale getirerek, öğretmenlerin sınıf içinde üretilen materyalleri öğrencileriyle paylaşmalarına
(2010), 1998-2003 yılları arasında yapılan “Temel Eğitim Projesi I. Faz” kapsamında, 2.802 ilköğretim olanak tanımaktadır. Bu sistemden sınıflarda etkin bir şekilde yararlanılabilmesi amacıyla tüm okullara
okulunda 3.188 bilişim BT sınıfı kurulmuş ve 221.000 öğretmene, bilgisayar sınıflarını, donanım yüksek hızlı ve güvenli internet (VPN) bağlantısı sağlanmaktadır. FATİH Projesi, 42.000 okulda yer alan
ve yazılımı etkin kullanmalarını sağlamak amacıyla eğitim verilmiştir. 2002-2007 yılları arasında 570.000 dersliğin bilişim teknolojileri ekipmanlarıyla donatılması yoluyla, öğrenci ve öğretmenler için
TEKNOLOJİK ALTYAPI VE TEKNOLOJİNİN EĞİTİME ENTEGRASYONU materyalleri alınmıştır. 2003 yılında Millî Eğitim Bakanlığı ve Türk Telekom arasında yapılan bir anlaşma etkin BİT kullanımı, eğitsel e-içeriğin sağlanması ve yönetilmesi, derslerde BT kullanımı için öğretmenlerin
eğitimde fırsatları artırmayı ve teknolojiyi daha etkin hale getirmeyi hedefleyen bir iyileştirme hamlesidir.
gerçekleştirilen “Temel Eğitim Projesi 2. Faz” kapsamında, 3.000 ilköğretim okulunun 4.002 sınıfına
bilgisayar laboratuvarları kurulmuş, kırsal ve gecekondu bölgelerindeki 4.000 ilköğretim okuluna eğitim
Projenin 5 bileşeni bulunmaktadır. Bunlar sırasıyla donanım ve yazılım altyapısı, öğretim programlarında
hizmet içi eğitimi, bilinçli, güvenli, yönetilebilir ve ölçülebilir BİT kullanımının sağlanmasıdır.
ile okullara internet bağlantısı sağlanmaya başlanmış ve 2012 itibarıyla lise ve dengi okulların %100’üne,
ilköğretim okullarının ise %96’sına internet erişimi sağlanmıştır.
FATİH Projesinin bileşenlerine bakıldığında bilgi ve iletişim teknolojilerinin öğrenme-öğretme sürecine
entegrasyonunu gerçekleştirmeye yönelik bir proje olduğu görülmektedir. Projenin sorumluluğu Millî
Türkiye’de eğitimin son 10 yılına bakıldığında eğitime teknoloji entegrasyonu konusunda birçok
gelişmenin yaşandığı görülmektedir. Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) 2010-2014 stratejik planında internete
Etkin BT Kullanımı” ise Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığına [TTKB] verilmiştir. FATİH Projesi, tek aşamalı
erişim, gelecek için eğitim projesi gibi eğitimde teknolojinin verimli kullanılması konusunda çeşitli
projelere yer verilmiştir. Eğitimde dijitalleşme, öğrencilerin teknolojiye erişimini artırma ve öğretim Eğitim Bakanlığı Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğüne [YEĞİTEK]; “Öğretim Programlarında
ve dar kapsamlı bir proje değildir. Bakanlıkların iş birliğini gerektiren ve ülkenin tümünde uygulanması
süreçlerini modernize etme amaçlarına yönelik olarak ülkemizde gerçekleştirilen en dikkat çekici hedeflenen bir projedir. Dolayısıyla yukarıda belirtilen bileşen ve hedefler projenin başlatıldığı 2010
çalışmalar ise FATİH (Fırsatları Artırma ve Teknolojiyi İyileştirme Hareketi) Projesi ve EBA (Eğitim Bilişim yılından itibaren aşama aşama gerçekleştirilmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda proje tanıtımları yapılmış,
Ağı) platformudur. öğretmenlere eğitim verilmiş, okullara etkileşimli tahtalar kurulmuş, bu tahtalara internet bağlantıları
406 407
eklenmiş ve öğrencilere tablet bilgisayarlar dağıtılmıştır.
2. Teknolojik Gelişmelerin Türkiye’deki Eğitim Öğretim Faaliyetlerine Yansıması
2012-2013 eğitim yılında 17 ildeki 52 okulda FATİH Projesi kapsamında başlatılan pilot uygulamayla,
Bu bölümde son yıllarda yaşanan teknolojik gelişmelerin Türkiye’deki eğitim öğretim faaliyetlerine
her sınıfa bilgisayar, akıllı tahta, projeksiyon cihazı ve internet sağlanarak, her öğrenciye tablet verilmesi
yansımasını ortaya koyan uygulamalara yer verilmiştir.
hedeflenmiştir. Bu adımlarla, eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanması ve modern eğitim yöntemleriyle
Fatih Projesi ve EBA dünyayla bütünleşmiş bireyler yetiştirilmesi amaçlanmıştır (MEB, 2012). FATİH projesinin başlangıcından
2016 yılına kadar aile geliri ve okul çağındaki kardeş sayısı dikkate alınarak, Bakanlığın resmi verilerine
Teknolojiye erişimi artırmak, dijital eşitsizliği ortadan kaldırmak ve 21. yüzyılın getirdiği zorluklarla
dayalı bir dağıtım stratejisine göre, “fırsat eşitliği” duyarlılığıyla 300.000 adedi öğretmenlere olmak
başa çıkabilecek donanımlı bireyler yetiştirmek, ülkemizin en önemli öncelikleri arasındadır. Bu
üzere kademeli olarak 1.437.800 adet tablet bilgisayar seti dağıtılmıştır. Ayrıca küresel salgın döneminde
kapsamda son yıllarda eğitim alanında gerçekleştirilen en büyük projelerden biri olan FATİH Projesi,
elverişsiz sosyo-ekonomik koşullar nedeniyle uzaktan eğitime erişim imkanı olmayan öğrencilerimize
öğretmen ve öğrencilere tablet bilgisayar sağlanması, sınıflara etkileşimli tahtalar yerleştirilmesi,
ve 6 Şubat 2023 tarihli Kahramanmaraş merkezli deprem sonrasında bölgede yaşayan öğrencilerimize
okulların internet altyapısının güçlendirilmesi ve eğitim materyallerinin dijital ortama aktarılması gibi
toplamda yaklaşık 800.000 tablet bilgisayar dağıtılmıştır. Okullarda bilişim teknolojileri altyapısının
hedefler ortaya koyarak 22 Kasım 2010 tarihinde başlatılmıştır (MEB, 2013). FATİH Projesinin amacı,
güçlendirilmesi çalışmaları kapsamında, Türkiye genelindeki bilişim teknolojisi sınıfı sayısı 2003
öğrencilere teknoloji okuryazarlığını kazandırarak, onları 21. yüzyılın hızla değişen dünyasında ihtiyaç
yılında 3.188 iken, 2009 yılında 28.939’a, 2012 yılında ise 29.812’ye yükselmiştir. Bunun yanı sıra, bilişim
duyacakları becerilerle donatmak ve daha geniş kitlelerin teknolojiden yararlanmasını sağlamaktır (MEB,