Page 292 - Geleceğin İnşası Eğitim 2002-2024
P. 292
Tablo 10’daki verilere göre 2002 yılı ile 2023 yılları arasında 1416 Sayılı Kanun Kapsamında Yurt Dışına Afet Durumlarında Sağlanan Destekler
Öğrenci Gönderilmesi uygulaması için toplam 6.978.193.795,40 TL harcama yapılmıştır. Söz konusu
Türkiye, deprem gibi doğal afetlerin sıkça yaşandığı bir coğrafyada bulunduğundan MEB deprem
harcama değerinin reel karşılığı ise 25.458.823.620,56 TL’dir.
sonrasında da öğrencilere yönelik çeşitli destek ve yardım faaliyetleri yürütmektedir. Depremden
ÖĞRENCİ DESTEK VE SOSYAL YARDIM HİZMETLERİ
Öğrenci destek ve yardım hizmetleri kapsamında burs ödemeleri, şartlı eğitim yardımı, taşımalı etkilenen bölgelerdeki öğrencilerin eğitimlerine devam edebilmeleri ve ihtiyaçlarının karşılanması
eğitim, taşımalı eğitim kapsamında ücretsiz öğle yemeği, ücretsiz ders kitabı dağıtımı, ücretsiz yardımcı amacıyla okulların onarımı ve yeniden inşası için çalışmalar başlatılmıştır. Ayrıca eğitim-öğretim
kaynak dağıtımı, özel okullarda eğitim ve öğretimin desteklenmesi, organize sanayi bölgeleri içinde sürecinin aksamaması için geçici eğitim merkezleri kurulmuş ve mobil sınıflar oluşturulmuştur. Şubat
ve dışında açılan mesleki ve teknik eğitim anadolu liselerinde eğitim ve öğretimin desteklenmesi, özel 2023’te Kahramanmaraş merkezli depremler sonrasında afetten etkilenen öğrenciler ile ilgili MEB bazı
eğitime ihtiyaç duyan bireylere verilen eğitim desteği ve 1416 Sayılı Kanun kapsamında yurt dışına kararlar almıştır. Bunlardan bazıları şu şekilde sıralanabilir:
öğrenci gönderilmesi hizmetleri sunulmuştur. Bu hizmetlerin büyük çoğunluğu 2002-2023 yılları arasını
> Depremden etkilenen öğrencilere ve öğretmenlere psikososyal destek hizmetleri sunarak
kapsamaktadır ve genel itibarıyla yıldan yıla hizmet verilen kişi sayısında ve harcamalarda artış olduğu
yaşadıkları travmanın etkilerini azaltmak amaçlanmıştır.
görülmektedir. Bu durum neticesinde MEB tarafından öğrenci destek ve yardım hizmetlerine oldukça
> Öğrencilere ücretsiz ders kitapları, kırtasiye malzemeleri ve giyim yardımları sağlanmıştır.
önem verildiği görülmektedir.
> Taşımalı eğitim hizmetleri genişletilerek evlerini kaybeden veya farklı bölgelere taşınmak
Psikolojik Destek ve Rehberlik Hizmetleri
zorunda kalan öğrencilerin okullarına ulaşımı kolaylaştırılmıştır.
Öğrencilerin akademik başarılarının yanı sıra sosyal ve duygusal gelişimlerini destekleyen psikolojik
> Deprem bölgesinde eğitim gören öğrenciler, istedikleri takdirde Türkiye genelinde, ikamet
danışmanlık ve rehberlik hizmetleri, Millî Eğitim Bakanlığı Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri
adresine bakılmaksızın ve herhangi bir şart aranmaksızın eş değer okul türlerine nakil
Yönetmeliği ve 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu kapsamında eğitim sistemimizin önemli bir parçası
yapabileceklerdir. Bu kapsamda yaklaşık 254 bin öğrenci başka illere nakil olması sağlanmıştır.
olarak tanımlanmaktadır. Bu kapsamda, okullarda görev yapan rehber öğretmenler aracılığıyla sunulan
> Depremden etkilenen on ilde (Kahramanmaraş, Hatay, Gaziantep, Osmaniye, Malatya, Diyarbakır,
hizmetler; öğrencilerin akademik, sosyal ve kişisel sorunlarını çözmelerine yardımcı olmayı amaçlamakta,
Şanlıurfa, Adıyaman, Adana ve Kilis) eğitim gören öğrenciler, 2022-2023 eğitim öğretim yılının
bireysel farkındalık ve duygusal gelişimi destekleyici yönlendirmeler sunmaktadır.
ikinci döneminde devam şartından muaf tutulmuştur. Depremden etkilenen illerden diğer illere
290 2023 yılı itibarıyla Türkiye genelinde 25 binden fazla rehber öğretmen görev yapmakta olup Millî nakledilen öğrenciler, 2022-2023 eğitim-öğretim yılının ikinci döneminde devamsızlıkla ilgili 291
Eğitim Bakanlığı bu hizmetlerin kapsamını sürekli olarak genişletmeyi hedeflemektedir (Millî Eğitim kurallardan muaf tutulmuştur.
İstatistikleri, 2023). Özellikle 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu’nun 14. maddesi, öğrencilerin eğitim
> Liselere Geçiş Sınavı’na (LGS) girecek olan 8. sınıf öğrencileri ile Yükseköğretim Kurumları
sürecinde sağlıklı gelişimlerini destekleyecek rehberlik hizmetlerinin sağlanmasını zorunlu kılmakta
Sınavı’na (YKS) katılacak olan 12. sınıf öğrencileri, ikinci dönem derslerinin sorumluluğundan
ve bu hizmetlerin herkes için erişilebilir olmasını öngörmektedir. Bu destekler, dezavantajlı öğrenciler
muaf tutulmuştur. Bu süreçte depremden etkilenen öğrencilerin LGS ve YKS sınavlarına
açısından eğitim hayatlarının sağlıklı bir şekilde sürdürülmesi için kritik öneme sahiptir. Dezavantajlı
hazırlanabilmeleri için 510 destekleme ve yetiştirme kursu noktası oluşturulmuştur (MEB, 2023a,
gruplara yönelik olarak sunulan rehberlik ve psikolojik danışmanlık hizmetleri, Engelli Bireyler İçin Eğitim
2023b, 2023c).
Rehberlik Hizmetleri Yönetmeliği gibi özel yönetmeliklerle de desteklenmekte ve bu sayede öğrencilerin
bireysel ihtiyaçlarına uygun çözümler üretilmektedir. 3. Uluslararası Bağlamda Türkiye’nin Yeri
Türkiye’nin öğrenci destek ve sosyal yardım hizmetleri, uluslararası düzeydeki uygulamalarla
kıyaslandığında önemli bir ilerleme kaydettiği görülmektedir. Özellikle OECD (Ekonomik Kalkınma ve
İşbirliği Örgütü) ülkelerindeki öğrenci destek programları ile karşılaştırıldığında, Türkiye’nin öğrencilere
sunduğu sosyal yardımlar, eğitimde fırsat eşitliği sağlama açısından başarılı örnekler sunmaktadır.
Bu yardımların kapsamını genişletmek ve bazı bölgelerdeki uygulamaları iyileştirmek, Türkiye’nin