Page 277 - Geleceğin İnşası Eğitim 2002-2024

şartlı eğitim yardımı ve diğer maddi destekler, pandemi koşullarına uyum sağlamak amacıyla yeniden yaşadığı yerlerde eğitime katılım oranlarını artırmayı hedeflemiştir (Sosyal Yardımlar Raporu, 2023).
düzenlenmiştir (Sosyal Yardımlar Raporu, 2023). Olağanüstü durumlarda sağlanan ek desteklerle de
Öğrencilerin okul ihtiyaçlarının karşılanmasında büyük rol oynayan bir diğer sosyal yardım ise
sosyal yardımlar, bireylerin ihtiyaçlarını karşılamalarını kolaylaştırmıştır.
ücretsiz ders kitapları uygulamasıdır. 2003 yılından itibaren tüm öğrencilere ücretsiz olarak dağıtılan
ÖĞRENCİ DESTEK VE SOSYAL YARDIM HİZMETLERİ
Stratejik Planlar Kapsamında Gelişmeler
ders kitapları, ailelerin eğitim masraflarını büyük ölçüde azaltmıştır. Öğrenci destek ve sosyal yardım
hizmetleri kapsamında yürütülen çalışmalara dair istatiksel veriler tablolar halinde sunulmuştur.
MEB’in 2019-2023 ve 2024-2028 Stratejik Planları, öğrenci destek hizmetlerinin kapsamını
genişletmeyi hedefleyen önemli adımlar içermektedir. Bu planlar; öğrencilere sunulan sosyal Burs Ödemeleri

yardımların kalitesini artırmayı, eğitimde fırsat eşitliğini güçlendirmeyi ve dezavantajlı grupların eğitime
Anayasanın 42. Maddesinde yer alan “Devlet, maddi imkânlardan yoksun başarılı öğrencilerin
erişimini artırmayı amaçlamaktadır. Özellikle 2024-2028 Stratejik Planı, öğrenci destek sistemlerinin
öğrenimlerini sürdürebilmeleri amacı ile burslar ve başka yollarla gerekli yardımları yapar.” hükmü
sürdürülebilirliğini sağlama ve bu hizmetleri dijital çağın gereksinimlerine uygun hale getirme amacını
gereğince eğitimde fırsat eşitliğini sağlamak amacıyla; eğitime erişimde zorluk yaşayan öğrencilerimize
taşımaktadır (Millî Eğitim Bakanlığı, 2023). Bu stratejik planlar doğrultusunda öğrencilere sunulan burs
parasız yatılılık ve bursluluk imkânı sağlamaktadır. Burs ödemesi uygulamasının hedef kitlesi ilköğretim
miktarları artırılmış, sosyal yardımların kapsamı genişletilmiş ve kırsal bölgelerde yaşayan öğrenciler
kurumlarının 5, 6, 7 ve 8’inci sınıfları ile ortaöğretim kurumlarının hazırlık sınıfı ve 9, 10 ve 11’inci sınıf
için fırsat eşitliğini sağlama amacıyla yeni projeler hayata geçirilmiştir. 2024 yılı itibarıyla öğrenci destek
öğrencileridir. Burs ödemelerinden yıllar itibarıyla yararlanan öğrenci sayısı ve gerçekleşen harcamalara
sistemlerinde dijitalleşme ve uzaktan eğitim olanaklarının daha fazla yaygınlaştırılması hedeflenmektedir
ait veriler aşağıdaki tabloda yer almaktadır.
(Millî Eğitim Bakanlığı, 2024). Böylelikle dezavantajlı durumda bulunan daha fazla öğrenciye erişim
sağlanacaktır.

2002-2024 yılları arasında Türkiye’de öğrenci destek sistemlerinin gelişimi, sosyal yardımların ve

eğitimde fırsat eşitliğini sağlama çabalarının önemli ölçüde güçlenmesine olanak tanımıştır. Bu süreçte
öğrencilere sunulan maddi yardımlar; ders kitapları, taşımalı eğitim ve özel eğitim desteği gibi hizmetlerin
kapsamı genişletilmiştir. Ayrıca pandemi döneminde uygulanan dijital destek programları, kriz

dönemlerinde eğitimin sürekliliğini sağlamada kritik bir rol oynamıştır. Sonuç olarak Türkiye’nin öğrenci
274 destek ve sosyal yardım sistemleri, bu dönemde yapılan reformlarla güçlendirilmiş ve dezavantajlı 275

öğrencilerin eğitimde başarı elde etme şansları artırılmıştır. Bu gelişmeler, gelecekte de sürdürülebilir bir
öğrenci destek sistemi oluşturma yolunda önemli adımlar olarak kabul edilmektedir.

2. Mevcut Öğrenci Destek ve Eğitim Yardımları Programı

Türkiye’de öğrencilere yönelik sosyal yardım ve destek hizmetleri; maddi yardım, rehberlik hizmetleri,

psikolojik destek ve özel eğitim hizmetleri gibi çeşitli alanları kapsayan geniş bir çerçevede sunulmaktadır.
Bu hizmetler; öğrencilerin eğitim süreçlerine katılımlarını artırmak, akademik başarılarını desteklemek
ve sosyal ile duygusal gelişimlerine katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. Ayrıca dezavantajlı bölgelerde
yaşayan veya ekonomik güçlük çeken öğrenciler için fırsat eşitliğini güçlendirmeyi hedeflemektedir.
Öğrencilere sunulan en yaygın desteklerden biri burslardır. MEB tarafından sağlanan burslar, özellikle

düşük gelirli ailelerden gelen öğrencilerin eğitim masraflarını hafifletmek için önemli bir kaynak
oluşturmaktadır. Bunun yanı sıra şartlı eğitim yardımı programı, ailelerin çocuklarını okula göndermeleri
şartıyla düzenli maddi yardım almalarını sağlamış, böylelikle kırsal bölgelerde ve düşük gelirli ailelerin